Τα επαγγέλματα του μέλλοντος, εν μέσω κρίσης, παρουσιάζει το Πανεπιστήμιο Πειραιώς
«Μάνα, θα πάω στα καράβια»...
Ποιες δουλειές έχουν προοπτική σε βάθος 7-10 χρόνων, ποια επαγγέλματα βρίσκονται σε κάμψη και ποια δίνουν διέξοδο στην ανασφάλεια χιλιάδων νέων

Πλοίαρχος ή Μηχανικός του εμπορικού ναυτικού, μάγειρας ή ζαχαροπλάστης, καθώς και αγρότες ή «υπάλληλοι» ηλεκτρονικού εμπορίου συγκαταλέγονται στα επαγγέλματα που αντιστέκονται στην κρίση, σε ένα οικονομικό περιβάλλον που μεταβάλλεται σαν κινούμενη άμμος.

Άρθρο της Ρούλας Σαλούρου στον «Κόσμο του Επενδυτή», στο φύλλο 3-4/9/2011

Διέξοδο στο επαγγελματικό αδιέξοδο χιλιάδων νέων, που μαστίζονται από το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας των τελευταίων πολλών ετών, αναζητά έρευνα του Πανεπιστημίου Πειραιώς, με επικεφαλής τον καθηγητή Θ. Κατσανέβα, που παρουσιάζει σήμερα ο «ΚτΕ», σε μια περίοδο που, όπως δείχνουν και τα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα εμφανίζει - σε ετήσια βάση - τη μεγαλύτερη αυξητική τάση όσον αφορά την ανεργία. Η χώρα μας καταγράφει και το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στους νέους κάτω των 25 ετών, μετά την Ισπανία (46,2%), δηλαδή 38,5%. Στην έρευνα, που επαναλαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα, διαφαίνεται πως κατά την τρέχουσα περίοδο της οικονομικής κρί σης, σε όλα τα επαγγέλματα, αν και με πολλές διαφοροποιήσεις, υπάρχουν δυσχέρειες απορ ρόφησης. Τα επαγγέλματα της πληροφορικής, των τηλεπικοινωνιών και της τηλεπικοινωνίας εμφανίζουν θετικές προοπτικές, αλλά με βραχυπρόθεσμη κάμψη. Ο ευρύτερος κλάδος των οικονομικών επαγγελμάτων παρουσιάζει σήμερα σοβαρά προβλήματα απορροφητικότητας, αλλά μεσομακροπρόθεσμα, δηλαδή ύστερα από 3-5 χρόνια, υπάρχουν ελπίδες βελτίωσης. Οι φοροτεχνικοί και οι λογιστές εμφανίζουν ικανοποιητική απορροφητικότητα, ενώ οι καλοί και έμπειροι πωλητές βρίσκουν επαγγελματικές διεξόδους, αν και με μεγαλύτερη δυσκολία από παλαιότερα, και το
ίδιο ισχύει για τα στελέχη δημοσίων σχέσεων.

«Σωτηρία» στη θάλασσα

Από τα λίγα επαγγέλματα που εμφανίζουν ανοδικές επαγγελματικές προοπτικές είναι οι εμποροπλοίαρχοι και οι μηχανικοί εμπορικού ναυτικού.
Οι ναυπηγοί, εφόσον συνδυάζουν και γνώσεις μηχανολογίας, εμφανίζουν επίσης οριακά θετικές προοπτικές. Μικρή βελτίωση εμφανίζει η απορροφητικότητα των χημικών -μηχανικών, των μηχανικών ενέργειας, των τεχνολόγων φυσικού αερίου. Οι κτηνίατροι, κατά πρώτο λόγο, και, κατά δεύτερο, οι γεωπόνοι και οι ιχθυολόγοι συνεχίζουν να έχουν σχετικά ικανοποιητικές προοπτικές.
Η κρίση έχει πλήξει σε μεγάλο βαθμό την ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας, την οικοδομή, με ανάλογες αρνητικές συνέπειες στα κατασκευαστικά επαγγέλματα. Οι πολιτικοί μηχανικοί, οι αρχιτέκτονες, οι τοπογράφοι μηχανικοί και λιγότερο οι μηχανολόγοι-μηχανικοί εμφανίζουν δυσκολίες ένταξης στην αγορά εργασίας, κατά την
τρέχουσα περίοδο, αλλά αυτό αναμένεται να αναστραφεί αργότερα. Ευκαιρίες για τα ως άνω επαγγέλματα παρουσιάζονται στις χώρες της Μέσης Ανατολής και των Βαλκανίων.
Τα περισσότερα πρακτικά επαγγέλματα μεσαίας και χαμηλής εκπαίδευσης στις κατασκευές, τη μηχανολογία, τον τουρισμό, τον επισιτισμό, και ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις κλασικές ειδικότητες του ηλεκτρολόγου, υδραυλικού, ψυκτικού, μεταλλουργού, αλουμινά, πλακά, παρουσιάζουν σοβαρή προσωρινή στασιμότητα, αν και οι μεσο - μακροπρόθεσμες προοπτικές τους θεωρούνται καλύτερες. Στον τουρισμό και επισιτισμό, παραμένει η θετική εικόνα για εξειδικευμένα στελέχη και πάντοτε ανοδική για τους μάγειρες και τους ζαχαροπλάστες.
Λόγω της αύξησης της εγκληματικότητας, οι ι διωτικοί αστυνομικοί ασφαλείας έχουν αυξημένη ζήτηση. Η κρίση και η μαζική έλευση μεταναστών έχουν πλήξει επαγγέλματα όπως οι οικιακές βοηθοί, οι καθαριστές, οι baby-sitters και κατά δεύτερο λόγο οι κομμωτές, οι επαγγελματίες οδηγοί, οι παρκαδόροι. Οι ξυλουργοί, καθώς και οι διανομείς
εμπορευμάτων και έτοιμου φαγητού έχουν άμεσες επαγγελματικές διεξόδους.

«Ασθενής» η υγεία

Χειροτερεύει δραματικά η κατάσταση για τους γιατρούς, τους οδοντίατρους, τους δικηγόρους, τους δημοσιογράφους, τους νηπιαγωγούς, τα επαγγέλματα των καλών τεχνών. Τα περισσότερα βοηθητικά επαγγέλματα της υγείας, όπως οι νοσηλευτές, οι βοηθοί ακτινολόγοι κ.λπ., συνεχίζουν να εμφανίζουν καλές προοπτικές και το ίδιο
ισχύει για τους κοινωνικούς λειτουργούς, τους ειδικούς για ΑΜΕΑ και τους αισθητικούς. Πτωτική είναι και η απορροφητικότητα των ψυχολόγων, όπως και των πιλότων και των ιπτάμενων φροντιστών. Βραχυπρόθεσμα αρνητική είναι η εικόνα για τους ασφαλιστές, τους τραπεζικούς υπαλλήλους, τους διαιτολόγους, τους διατροφολόγους, τους
γραφίστες, τους διακοσμητές. Ακόμα πιο αρνητική είναι η κατάσταση για τους χημικούς, τους βιολόγους, τους φαρμακοποιούς, αλλά εδώ υπάρχουν ορισμένες διέξοδοι σε άλλους τομείς, όπως οι ιατρικοί επισκέπτες. Το ισοζύγιο για τους δασκάλους εμφανίζεται μέχρι σήμερα ικανοποιητικό, αν και αναμένεται να αντιστραφεί σταδιακά τα επόμενα περίπου 6-8 χρόνια. Οι μαθηματικοί και οι φυσικοί παρουσιάζουν αρνητική απορροφητικότητα στην εκπαίδευση, αλλά μπορούν να βρουν διεξόδους σε άλλους τομείς. Τα παιδαγωγικά επαγγέλματα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που συνδέονται με θεωρητικές σπουδές, όπως η φιλοσοφία, η φιλολογία, η θεολογία, η ιστορία, η αρχαιολογία, έχουν όπως και παλιότερα πολύ αρνητικές προοπτικές και το ίδιο ισχύει για τη λαογραφία και την ανθρωπολογία.

Αρνητικές προοπτικές, αν και με λιγότερη οξύτητα, εμφανίζουν τα επαγγέλματα που συνδέονται με την κοινωνιολογία, τις διεθνείς σπουδές, τις πολιτικές επιστήμες, την εθνολογία, τη γεωγραφία. Παρ' όλα αυτά, οι απόφοιτοι όλων των ως άνω θεωρητικών σπουδών μπορούν πολύ πιο εύκολα απ' ό,τι οι ομόλογοί τους σε στενές τεχνοκρατικές και κορεσμένες ειδικότητες (μηχανολόγοι, γιατροί, οδοντίατροι κ.λπ.), να μεταστραφούν σε άλλα επαγγέλματα, όπως αυτά των δημοσίων σχέσεων, του τουρισμού, της διοίκησης επιχειρήσεων κ.λπ.

«Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα μαζική εξωτερική μετανάστευση»

Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιά, πρόεδρος της ΕΛΕΣΥΠ, Θεόδωρος Κατσανέβας, μιλώντας στον «ΚτΕ» επισημαίνει ότι «η πλέον καταλυτική επίπτωση της κρίσης είναι η τραγική διόγκωση της ανεργίας, που έφτασε τα 800.000 άτομα και τραβάει την ανηφόρα. Αυτό επηρεάζει όλες τις ηλικίες και ειδικότερα τους νέους αλλά και τους ώριμους πολίτες άνω των 50 ετών. Επηρεάζει επίσης αρνητικά όλα τα επαγγέλματα και ειδικότερα κλάδους που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση, όπως οι κατασκευές. Αρχιτέκτονες, πολιτικοί μηχανικοί, τοπογράφοι, γραφίστες αλλά και ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, αλουμινάδες κ.λπ., που δεν είχαν πρόβλημα μέχρι πρότινος, μένουν πλέον χωρίς δουλειά. Απόφοιτοι πανεπιστημίων ζητούν οποιαδήποτε απασχόληση ως πωλητές και βρίσκουν κλειστές πόρτες. Πολλοί αναζητούν διεξόδους στο εξωτερικό.

Σήμερα, βρισκόμαστε μπροστά σε φαινόμενο νέας μαζικής εξωτερικής μετανάστευσης, την ίδια ώρα κατά την οποία στη χώρα εισέρχονται χιλιάδες παράνομοι μετανάστες. Βέβαια, πάντα υπάρχουν διέξοδοι σε ειδικότητες που καλά κρατούν, όπως είναι τα επαγγέλματα της θάλασσας, του τουρισμού, των σύγχρονων γεωργικών καλλιεργειών και του ηλεκτρονικού εμπορίου. Η επιστροφή και αναζήτηση εργασίας στη γη και στη θάλασσα προβάλλουν ως λύση». Ο κ. Κατσανέβας συνιστά στους νέους «να έχουν υπομονή και επιμονή, να συνταιριάζουν τις δεξιότητές τους με επαγγέλματα και ειδικότητες του μέλλοντος και, για τον σκοπό αυτό, να αντλούν έγκυρες συμβουλές επαγγελματικού προσανατολισμού».

Πηγές:

1. Επαγγελματικές προοπτικές - τα τελευταία στοιχεία της έρευνας του Πανεπιστημίου Πειραιώς - (Ιούνιος 2011)
2.«Κόσμος του Επενδυτή», στο φύλλο 3-4/9/2011

Τα επαγγέλματα του μέλλοντος, εν μέσω κρίσης, παρουσιάζει το Πανεπιστήμιο Πειραιώς